Tłumaczenie konsekutywne: co to jest? Jak przebiega? Ile trwa? W niniejszym tekście odpowiemy na wszystkie te pytania. Podpowiemy również, jakimi cechami powinien charakteryzować się profesjonalny tłumacz konsekutywny. Podamy też kilka przykładów z naszej praktyki, gdzie zastosowanie tego typu tłumaczenia okazało się niezbędne. Przekonamy się także, czym różnią się tłumaczenia konsekutywne od symultanicznych.
Tłumaczenie konsekutywne a symultaniczne – podstawowe różnice
Tłumaczenia ustne dzielimy na dwa rodzaje: konsekutywne oraz symultaniczne. Różnią się one między sobą przede wszystkim czasem, w którym następuje tłumaczenie. Tłumaczenie konsekutywne zwane jest również następczym. Polega ono na tym, że tłumacz konsekutywny czeka na zakończenie określonego fragmentu wypowiedzi przez prelegenta, a następnie przekazuje słuchaczom treść tej wypowiedzi. Taki schemat powtarza się aż do zakończenia przemowy, szkolenia, prezentacji lub wystąpienia. W przypadku tłumaczeń symultanicznych tłumacz jednocześnie słucha prelegenta i na bieżąco przekazuje słuchaczom treść wystąpienia w ich języku.
Tłumaczenie konsekutywne zwykle nie wymaga zastosowania dodatkowego sprzętu, ale ze względu na swoją specyfikę wpływa na znaczne wydłużenie czasu trwania danego wydarzenia. Tłumaczenie symultaniczne natomiast umożliwia przekładanie wypowiedzi mówcy na bieżąco, co jest kluczowe zwłaszcza w przypadku wielojęzycznych wydarzeń. Wymaga jednak dodatkowego sprzętu: dźwiękoszczelnej kabiny dla tłumaczy, nagłośnienia, promienników oraz odbiorników dla słuchaczy. Dodatkowo w przypadku tłumaczenia kabinowego tłumacze zawsze pracują w parze i zmieniają się co kilkanaście minut-pół godziny. Wybór między jednym a drugim typem tłumaczenia zależy od rodzaju wydarzenia, w czasie którego tłumaczenie ma być zapewnione.
Tłumaczenie konsekutywne: jak zapewnić jego sprawny przebieg?
Jak już napisaliśmy tłumaczenie konsekutywne polega na tłumaczeniu po mówcy, co wpływa na wydłużenie czasu trwania całej wypowiedzi. Nie każdy jednak mówca jest przyzwyczajony do konieczności robienia przerw w trakcie wystąpienia, aby oddać głos tłumaczowi. Dlatego bardzo ważne jest porozumienie tłumacza konsekutywnego z mówcą przed rozpoczęciem wydarzenia/tłumaczenia i ustalenie czasu, po którym występujący będzie robił przerwę. Takie ustalenia pozwalają tłumaczowi przekazać treść całej wypowiedzi, a także eliminują zakłócenia oraz wpływają na płynny przebieg tłumaczenia konsekutywnego.
Aby tłumaczenie konsekutywne przebiegało sprawnie i bez zakłóceń, tłumacz i mówca muszą także znajdować się blisko siebie. Tłumacz konsekutywny umożliwia komunikację rozmówcom, a jednocześnie sam nie staje się centralną postacią wydarzenia. Jakie cechy jeszcze powinien posiadać tłumacz konsekutywny?
Profesjonalny tłumacz konsekutywny
Tłumaczenie konsekutywne wymaga od tłumacza doskonałej koncentracji, zdolności do szybkiego i skutecznego notowania (system notacji), a także biegłej znajomości obu języków (języka źródłowego i docelowego). Ponadto, tłumacz konsekutywny musi być w stanie szybko i sprawnie przekazywać sens wypowiedzi oryginalnej, zachowując jej intencję i styl.
Profesjonalnego tłumacza konsekutywnego cechują wysokie umiejętności interpersonalne, dobra pamięć krótkotrwała, świetna dykcja oraz odporność na stres i pracę pod presją czasu. Tłumacz konsekutywny musi posiadać wiedzę branżową z dziedziny, z której tłumaczy. Podstawową zasadą w przypadku tłumaczy ustnych jest solidne przygotowanie do tłumaczenia. Podstawą do takiego przygotowania są przede wszystkim wszelkiego rodzaju materiały przekazane przez organizatora – prezentacje, teksty wystąpień, glosariusze. Dostarczenie ich tłumaczowi gwarantuje zastosowanie preferowanej terminologii i płynny przebieg tłumaczenia oraz pełne zadowolenie uczestników. Jeśli jednak tłumacz takich materiałów nie otrzyma, będzie korzystał z informacji znajdujących się na stronach organizatora i w innych specjalistycznych ogólnodostępnych materiałach.
Tłumacz konsekutywny musi być też przygotowany na zmienność tematów podczas rozmów. Nie może stać się główną postacią spotkania, ale jednocześnie powinien brać w nim czynny udział i pomagać obu stronom we wzajemnym porozumieniu.
Dodatkowo, zarówno w pracy tłumacza symultanicznego, jak i konsekutywnego, bardzo istotna jest znajomość zasad savoir vivre’u oraz protokołu dyplomatycznego (dotyczy to między innymi ubioru i zachowania się w określonych sytuacjach, bezwzględnej punktualności czy dyskrecji).
Dobry oraz przemyślany wybór tłumacza przełoży się na profesjonalny wizerunek firmy i samego organizatora. Szukając doświadczonego specjalisty, warto zwrócić uwagę na posiadane przez niego certyfikaty i wieloletnie doświadczenie w zakresie ustnych tłumaczeń specjalistycznych.
Kiedy warto skorzystać z usług tłumacza konsekutywnego?
Tłumaczenia konsekutywne stanowią idealne rozwiązanie w przypadku spotkań biznesowych, konferencji, szkoleń i wielu innych sytuacji, w których potrzebna jest precyzja i skupienie na szczegółach. Sprawdzą się wszędzie tam, gdzie liczy się bezpośrednia interakcja rozmówców lub mówcy z odbiorcami (np. możliwość zadawania pytań na bieżąco).
W jakich sytuacjach warto skorzystać z usług tłumacza konsekutywnego? Wskazane jest to między innymi w czasie:
- kameralnych spotkań (zarówno biznesowych, np. rozmowy handlowe, jak i prywatnych, np. śluby)
- negocjacji, mediacji
- wizyt dyplomatycznych
- szkoleń i warsztatów (możliwość bezpośredniej interakcji lub zadawania pytań przez słuchaczy)
- wszelkich uroczystości (przemówienia i wystąpienia oficjalne)
- konsultacji medycznych
- wywiadów
- inspekcji
Jako lider rynku tłumaczeń możemy przytoczyć szereg przykładów z naszej praktyki, gdzie skorzystanie z usług tłumacza konsekutywnego okazało się niezbędne:
- organizacja zajmująca się migracją, tłumaczenie konsekutywne w trakcie wizyty lekarskiej, język ukraiński;
- producent sprzętu AGD, tłumaczenie konsekutywne na potrzeby szkoleń w zakładzie pracy, język niemiecki;
- instytucja publiczna, tłumaczenie konsekutywne na potrzeby konsultacji międzyrządowych, język angielski i czeski;
- instytucja publiczna, tłumaczenie konsekutywne na potrzeby konsultacji międzyrządowych, język łotewski;
- spółka z branży energetycznej, tłumaczenie konsekutywne na potrzeby spotkania międzynarodowego, język angielski;
- producent silników, tłumaczenie konsekutywne na potrzeby szkolenia z obsługi urządzeń, język niemiecki.
Branże i dziedziny, w których tłumaczenie konsekutywne może być szczególnie użyteczne, to między innymi medycyna, nauka, elektronika, mechanika. Ta forma tłumaczeń doskonale sprawdzi się również podczas tłumaczenia na rzecz instytucji publicznych czy podczas negocjacji biznesowych.
Tłumaczenia konsekutywne w Lidexie
Znaczenie tłumaczenia konsekutywnego dla biznesu oraz instytucji publicznych jest kluczowe w rozwijaniu kontaktów międzynarodowych i nawiązywaniu nowych relacji biznesowych. Korzystanie z profesjonalnych tłumaczy konsekutywnych z pewnością przyczyni się do podniesienia rangi wydarzenia oraz przełoży się na profesjonalny wizerunek firmy, a także jej rozwój na poziomie globalnym. Ważna jest również współpraca z firmą, która zapewni pełne bezpieczeństwo informacji (Certyfikat ISO 27 001) w przypadku poufnych rozmów lub negocjacji. Jeśli interesuje Cię temat tłumaczeń konsekutywnych, symultanicznych lub szerzej tłumaczeń ustnych online bądź hybrydowych – zapraszamy do kontaktu.